Радислав Наважап Таңды кожуунче үнүүшкүннү кылган
Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) Аграр политиказы, чер, өнчү хамаарылгалары болгаш экология талазы-биле комитединиң даргазы Радислав Николаевич Наважап февраль айның эге хүннеринде Таңды кожуунче ажылчын үнүүшкүннү кылган.
“Аныяк малчыннарга кыштаг” деп губернатор төлевилелиниң 2018 чылдың киржикчилери Алексей Владимирович биле Чодураа Александровнаның “Арыг ээзи” деп черде аалынга база четкеннер. Шагаа байырлалын уткуштур аныяк малчыннарга суй-белээн сунуп, малчын амыдыралының баштайгы кыжын аныяктарның кандыг байдалда эрттирип турарын сонуургап, чугаалажып көрген.
Бо чылын хар чуга, кыш база улуг соок чок эрттип турар. Ынчангаш аныяк малчыннар улуг бергедел көрбээн болганнар. Малының чеминиң курлавыры база ам-даа бар болган. Чаа хүлээнип алган хойларын арай эрте эдериштирип каан болган, ынчангаш хойлары январь айда-ла оолдап эгелээн. Амгы үеде 60 хире хураган олчалыг болганнар.
2016 чылдан тура “Аныяк малчыннарга кыштаг” төлевилелге Таңды кожуундан чылдың-на 8 аныяк өг-бүлелер киржип турар. Үш чыл дургузунда 24 аныяк малчыннар кожуунда немешкен.
Ынчангаш Таңды кожууннуң киржикчилериниң мурнундан Тыва Республиканың Чазаанга болгаш кожууннуң удуртукчуларынга шак мындыг ажыктыг төлевилелдерни боттандырып, аныяк өг-бүлелерге улуг дузазын чедирип турары дээш өөрүп четтиргенин аныяк малчыннар депутатка илереткеннер.
Ол-ла хүннерде Таңды кожууннуң ийи сумузунга спорт зал ажыдыышкыннары база болган.
Бай-Хаак суурда уруглар садының адаккы каъдында хүреш залы база ажыттынган. Аңаа бичии уругларга хүрештиң баштайгы мергежилгелерин өөредип болур.
Чажындан-на уругларга хүрештиң шимчээшкиннерин таныштырары дыка чугула дээрзин Тыва Республиканың Арзылаң мөгези Радислав Николаевич демдеглевишаан, спорттуң кандыг-даа хевиринге бедик чедиишкиннерже спортчуну белеткээр дизе, ону кара чажындан өөредип кижизидери чугула. Спортчу кижини кайы-хире чажындан белеткеп эгелээр болдур, ол бодунуң үе-чергезинден ол хире мурнай сайзыралды ап бар чыдар болур. Ынчангаш ол чорук уругларның элээди назын четкижеге назы-хар аайы-биле киржир маргылдааларынга улуг дузалыг болур, ынчангаш бедик чедиишкиннер чедип алыр аргалары хөй болур. Ол ышкаш чажындан хүрежип өскен оолдарга бодаарга, орай хүрешче кирген мөгелерниң шимчээшкиннери черле арай каңдай болур чүве деп тайылбырны база берген.
Усть-Хадың сумузунда одалга чери турган ажыглал чок эрги бажыңны суурнуң чону боттары акша-төгерикти чыып тургаш, демниг чоруу-биле спорт зал кылдыр септеп кылып алган болганнар.
Күш-культураны сайзырадып, каң кадык чуртталгаже аныяк өскенни хаара тудуп, оларга шын орукту айтып бээринче күжүн үндүрүп чоруур бүгү ада-иелерге Радислав Николаевич өөрүп четтиргенин илередип, чаа ажыттынган спорт залдардан Тыва чуртувустуң адын камгалаар улуг спортчулар өзүп үнүп келзин деп йөрээген.